Линзалар.Линзаның оптикалық күші

Линза, линза түрлерімен таныстыру ;
Линзаның оптикалық күшін, жұқа линзаның формуласын анықтау; Линзада кескін алу қабілеттерін қалыптастыру.

Мұны білесіңдер

Сыну құбылысы телескоптар, микроскоптар, фотоаппараттар, проекциялық аппараттар, дүрбілер, көзілдіріктер сияқты басқа да көптеген оптикалық құралдарда қолданылады

Микроскоп

Телескоп

Бинокль

Линза дегеніміз не?

Линза деп екі жақ беті радиустары R және R болатын сфералық сегменттермен шектелген мөлдір денені айтады. Көптеген оптикалық құралдарда линзалар- екі сфералық бетпен шектелген мөлдір денелер қолданылады

Бас оптикалық ос
Оптикалық центр
Қосалқы оптикалық ос
Линзаның бас жазықтығы

Линзаның екі сфералық сегменттерінің центрлері орналасқан О1 О2 түзуі линзаның бас оптикалық өсі деп аталады.
Бас оптикалық өс бойындағы барлық сәулелер линзадан сынбай өтетін О нүктесін линзаның оптикалық центрі деп атайды.
Линзаның оптикалық центрі арқылы бас өске көлбеу өтетін кез келген түзу қосалқы оптикалық өс деп аталады.
Оптикалық центр арқылы бас өске перпендикуляр өтетін жазықтықты линзаның бас жазықтығы дейді.

Линза түрлері

ҚАЛЫҢ ЛИНЗА

Егер линзаның қалыңдығы қисықтың радиустарымен шамалас болса, ол қалың линза деп аталады.

ЖҰҚА ЛИНЗА

Егер линзаның қалыңдығы қисықтық радиустарынан көп есе кіші болса, ол жұқа линза деп аталады.

Линзалар шектейтін беттерінің пішіндеріне қарай 6 түрге бөлінеді

Егер ауада орналасқан жинағыш линзаға қосалқы оптикалық өске параллель сәулелер түсірсек, олар линзадан сынып, бас өстен тыс F′ нүктеде тоғысады. Бұл нүктені дөңес линзаның қосалқы фокусы деп атайды. Дөңес линзаның барлық қосалқы фокустары бас фокус арқылы өтетін бас оптикалық өске перпендикуляр жазықтың бойында жатады.

Егер ауада орналасқан ойыс линзаға бас оптикалық өске параллель сәулелер түсірсек, олар линзадан сынып, шашыратылған сәулелер шоғын түзеді. Бұл сәулелер линзаның алдындағы F нүктеден шыққандай болып көрінеді . Бұл нүктені линзаның жалған бас фокусы деп атайды да, ал ойыс линзаны шашыратқыш линза дейді.

Фокус қашықтығы

Фокус қашықтығы деп линзаның бас фокусынан оның центріне дейінгі қашықтықты айтады. Фокус қашықтығын F әрпімен белгілейміз.

Линзаның оптикалық күші

Линзаның оптикалық күші деп оның фокус қашықтығына кері шаманы айтады:

Planning

D әрпімен белгіленетін линзаның оптикалық күші диоптрия (дптр) деп аталатын бірлікпен өлшенеді. Егер жинағыш линзаның фокус қашықтығы 1 м болса, онда оның оптикалық күші 1 диоптрия (дптр) болады.

Жұқа линза

Жұқа линзаның формуласы

Линзаларда кескін салу. Линзада кескін салу үшін үш тамаша сәулелерді қолданады:

Сәуле 1. Линзаға бас оптикалық оське параллель түскен сәуле сынғаннан кейін линзаның фокусы аркылы өтеді

Сәуле 2. Линзаның оптикалық центр арқылы өткен сәуле сынбайды.

Сәуле 3. Линзанын бас фокусы аркылы түскен сәуле линзада сынган сон бас оптикалык оське параллель таралады.

Сызықтық үлкейту

Дененің өз өлшемі мен оның линзадағы кескінінің өлшемі бірдей бола бермейтінін көрдік. Дене мен кескіннің өлшемдерінің айырмашылығын үлкейту деп аталатын шама сипаттайды. Үлкейту Г әрпімен белгіленеді. Сызықтық үлкейту деп кескіннің өлшемінің (h биіктігінің) нәрсенің өлшеміне (Н биіктігіне) қатынасын айтады: